Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Cymbalaria muralis & Prunus brigantina

fotò
fotò
Meisseto(-de-paret)

Cymbalaria muralis

Plantaginaceae

Autre noum : ?.

Noms en français : Ruine de Rome, Cymbalaire des murs.

Descripcioun :
Poulido planto de paret di fueio en formo de cor. Fai de flour vióuleto em’uno taco aranjado dessubre. Vèn d’Itàli (siècle XVen) pèr èstre plantado dins lis ort. Pamens èi desempièi la fin dóu siècle XIXen que s’èi mai espandido.

Usanço :
A passa tèms, se fasié de tisano emé li flour coume diureti e contro lou mau-de-terro (escourbut). Li fueio soun vertuouso pèr ajuda contro li saunamen e pèr sóuda li plago.

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna

Gènre : Cymbalaria
Famiho : Plantaginaceae



Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Paret
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Cymbalaria muralis P.Gaertn., B.Mey. & Scherb., 1800

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Cymbalaria muralis & Prunus brigantina

Coumpara Meisseto(-de-paret) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò